Theo sự phát triển của xã hội, số lượng các công trình xây dựng quy mô lớn tại Việt Nam ngày càng gia tăng, đồng thời đặt ra nhu cầu sử dụng bê tông khối lớn. Tuy nhiên, đối với những người không hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, họ có thể không hiểu rõ về vật liệu này. Hãy cùng Bê tông tươi Toàn Miền Nam khám phá về bê tông khối lớn và các tiêu chuẩn thi công liên quan thông qua bài viết dưới đây.
Bê tông khối lớn là gì?
Bê tông khối lớn được định nghĩa là khối bê tông có kích thước cạnh nhỏ nhất và chiều cao lớn hơn 2m. Trong quá trình thi công bê tông khối lớn, việc tuân thủ các quy định trong tiêu chuẩn TCVN 4453-1995 và TCXDVN 305-2004 là cực kỳ quan trọng.
Thực hiện thi công bê tông khối lớn yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về độ chắc chắn, chống thấm, và cường độ của bê tông theo quy định của thiết kế. Điều này giúp đảm bảo rằng khối bê tông không bị nứt do quá trình thủy hóa của xi măng bên trong.
Thi công bê tông khối lớn dựa vào tiêu chuẩn gì?
Các quy định tiêu chuẩn cho việc thi công bê tông khối lớn đã được biên soạn và phê duyệt bởi Viện Khoa học Công nghệ Xây dựng thông qua bộ tiêu chuẩn TCXDVN 305:2004. Quyết định này đã được bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành vào ngày 10 tháng 5 năm 2004 qua Quyết định số 09.
Các quy định tiêu chuẩn này áp dụng trong quá trình thi công, kiểm tra và nghiệm thu kết quả của các công trình sử dụng bê tông khối lớn, bao gồm cả các công trình công nghiệp, dân dụng và thủy lợi. Mục tiêu của quy phạm này là để giải quyết vấn đề nứt kết cấu bê tông do hiệu ứng thủy hóa của xi măng bên trong.
Yêu cầu trong thi công bê tông khối lớn
Yêu cầu trong quá trình thi công bê tông khối lớn đối với các vật liệu cấu thành bao gồm xi măng, cốt liệu, nước, và phụ gia đều có những yêu cầu riêng biệt như sau:
Xi măng:
- Sử dụng các loại xi măng phù hợp với yêu cầu cụ thể:
- Xi măng pooclang thường: nhiệt độ thủy hóa sau 7 ngày không quá 70 cal/g.
- Xi măng tỏa nhiệt thấp: thủy hóa sau 7 ngày không quá 60 cal/g.
- Xi măng nhiệt thấp được yêu cầu cho các công trình đặc biệt về chống thấm hoặc an ninh.
- Xi măng pooclang-puzolan hoặc xi măng pooclang-xỉ cho các công trình ở vùng ven biển tiếp xúc với nước chua.
Cốt liệu:
- Cát sử dụng cho bê tông khối lớn cần đáp ứng các yêu cầu về mô đun và chuẩn TCVN 1770:1986.
- Đá dăm và sỏi dùng cho bê tông lớn cần có kích thước phù hợp và đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật.
Nước:
- Nước phải đáp ứng các yêu cầu về chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN 4506:1987 hoặc các tiêu chuẩn tương đương.
Phụ gia:
- Sử dụng phụ gia như phụ gia khí, phụ gia dẻo hóa, và phụ gia chậm quá trình ninh kết của bê tông theo yêu cầu.
Đối với các thành phần cấu thành bê tông khối lớn, cần đảm bảo về cường độ và độ kín tương ứng. Lựa chọn kích thước phù hợp để đảm bảo tính kinh tế và hiệu suất trong sử dụng nguyên liệu.
Yêu cầu đối với các thành phần trong bê tông khối lớn
Các thành phần cấu tạo bê tông khối lớn tương tự như bê tông hạng nặng thông thường. Khi đo kích thước các cấu kiện bê tông khối lớn, cần tuân thủ các yêu cầu sau:
- Cấu kiện bê tông phải đáp ứng về cường độ bê tông và độ kín tương ứng với yêu cầu về kích thước. Sử dụng nguồn vật liệu có sẵn tại địa phương để đảm bảo tính dễ thi công và hàm lượng xi măng thấp.
- Lựa chọn cỡ hạt lớn cho từng thành phần để tránh lãng phí xi măng và đảm bảo tính kinh tế khi sử dụng.
Các bước thi công bê tông khối lớn
Các tổ chức có thể tham khảo quy trình thi công bê tông khối lớn dưới đây để đảm bảo chất lượng công trình tốt nhất:
- Định lượng và trộn bê tông:
- Cân đo và pha trộn vật liệu phải sử dụng các thiết bị chuyên dụng, đảm bảo độ chính xác cao. Thời gian và chu kỳ trộn phải tuân thủ theo kinh nghiệm của trạm trộn.
- Vận chuyển bê tông:
- Bê tông được vận chuyển đến công trình bằng xe bồn trộn bê tông và được bơm tới vị trí đổ bằng ống bơm hoặc băng tải. Phải áp dụng biện pháp bảo vệ để tránh bê tông bị nóng lên do tác động của ánh nắng mặt trời. Lưu ý rằng trong quá trình vận chuyển, cần trộn lại bê tông mỗi 0,5 giờ và trước khi đổ.
- Đổ bê tông và đầm:
- Đổ và đầm bê tông khối lớn tuân thủ tiêu chuẩn TCVN 4453:1995. Chiều cao của mỗi lớp bê tông không được vượt quá 1,5m và thời gian giữa các lần đổ phải ít nhất là 4 ngày đêm. Các lớp bê tông phải được đổ và đầm liên tục đến khi đạt đến chiều cao quy định. Trong mùa hè, nên đổ bê tông vào ban đêm để giảm tác động của nhiệt độ cao và tác động của ánh nắng mặt trời.
- Bảo dưỡng bê tông sau khi đổ:
- Bảo dưỡng bê tông chủ yếu là giữ ẩm để quá trình ninh kết diễn ra tốt nhất. Phương pháp thường dùng là tưới nước cho bề mặt bê tông, với nước có nhiệt độ không chênh lệch quá 150 độ C so với nhiệt độ bề mặt bê tông. Việc này phải tuân thủ theo yêu cầu của TCVN 5592:1991.
Các biện pháp kiểm soát vết nứt khi thi công bê tông khối lớn
Các đơn vị có thể tham khảo quy trình thi công bê tông khối lớn sau đây để đảm bảo chất lượng công trình tốt nhất:
1. Định lượng và trộn bê tông:
- Cần sử dụng thiết bị chuyên dụng để định lượng và cân đo vật liệu với độ chính xác cao. Thời gian và chu kỳ trộn được xác định dựa trên kinh nghiệm của trạm trộn.
2. Vận chuyển bê tông:
- Bê tông được vận chuyển đến công trình bằng xe bồn trộn bê tông, và được bơm tới vị trí cần đổ bằng ống bơm hoặc băng tải. Việc vận chuyển phải đảm bảo an toàn và không làm tăng nhiệt độ bê tông do tác động của ánh nắng mặt trời.
3. Đổ bê tông và đầm:
- Đảm bảo tuân thủ các quy định của tiêu chuẩn TCVN 4453:1995.
- Đổ bê tông liên tục với chiều cao của mỗi lô không vượt quá 1.5m và thời gian nghỉ giữa các lô phải ít nhất 4 ngày đêm.
- Chiều cao của lớp đúc không được quá 50cm và phải đảm bảo tính liên tục trong quá trình thi công.
4. Bảo dưỡng bê tông sau khi đổ:
- Công tác bảo dưỡng bê tông tập trung vào việc duy trì độ ẩm cần thiết để tối ưu hóa quá trình ninh kết. Phương pháp chủ yếu là tưới nước cho bê tông theo yêu cầu của tiêu chuẩn TCVN 5592:1991, với nhiệt độ nước tưới không chênh lệch quá 15°C so với nhiệt độ bề mặt bê tông.
Xem thêm: Toàn bộ công thức tính cường độ tính toán của thép chính xác nhất
Chỉ khi mọi công đoạn được thực hiện đúng cách và chặt chẽ, chúng ta mới có thể đảm bảo rằng công trình sẽ có chất lượng tốt nhất và đáp ứng được các yêu cầu về mặt kỹ thuật và an toàn. Việc tham khảo các quy trình và tiêu chuẩn thi công bê tông khối lớn là điều cần thiết để đảm bảo thành công của dự án xây dựng và bảo vệ lợi ích của tất cả các bên liên quan.