Thời gian đông kết của bê tông có ảnh hưởng lớn đến chất lượng của công trình xây dựng. Bê tông sau khi trộn thường được bảo vệ trong tấm cốp pha, và việc nắm được thời gian đông kết của bê tông sẽ giúp xác định thời điểm phù hợp để dỡ cốp pha, đảm bảo bề mặt bê tông được ninh kết, khô và đủ chắc chắn. Hãy cùng Bê tông tươi Toàn Miền Nam tìm hiểu chi tiết về các câu hỏi này trong bài viết dưới đây.
Thời gian đông kết của bê tông là gì?
Thời gian đông kết của bê tông là một khái niệm quan trọng trong quá trình xây dựng, được hiểu là khoảng thời gian từ khi xi măng được trộn thành bê tông cho đến khi bê tông đạt đến độ cứng và khả năng kết dính cần thiết. Trong suốt quá trình này, xi măng trải qua một quá trình hóa học phức tạp để chuyển từ trạng thái lỏng thành trạng thái rắn, đồng thời tạo ra một cấu trúc phức hợp vững chắc.
Thời gian đông kết còn được biết đến dưới cái tên khác là thời gian ninh kết, thể hiện sự quan trọng của quá trình này đối với chất lượng và độ bền của công trình xây dựng. Việc đảm bảo rằng bê tông đã đông kết hoàn toàn trước khi tiếp tục các công đoạn xây dựng khác là cực kỳ quan trọng, để tránh tình trạng bề mặt bê tông bị nứt nẻ hoặc mất tính chất cơ học do còn ẩm.
Thời gian đông kết của bê tông là bao lâu?
Thời gian đông kết của bê tông bao gồm hai giai đoạn chính: thời gian bắt đầu đông kết và thời gian kết thúc đông kết.
Thời gian bắt đầu đông kết
Đây là khoảng thời gian tính từ khi bắt đầu trộn xi măng với nước và các hỗn hợp khác cho đến khi hồ xi măng mất đi tính dẻo. Đặc điểm chính để xác định thời điểm này là khi kim vika nhỏ (vật dụng để đo thời gian đông kết) có đường kính 1,13 ± 0,05 mm và lần đầu tiên cắm cách tấm kính 4 ± 1 mm.
Thời gian kết thúc đông kết
- Đây là khoảng thời gian từ khi bắt đầu trộn xi măng với nước cho đến khi trong hồ xi măng hình thành các tinh thể, hồ cứng lại và bắt đầu có khả năng chịu lực. Thời điểm này được xác định khi kim vika có đường kính 1,13 ± 0,05 mm lần đầu tiên cắm sâu vào hồ 0,5 mm.
- Thời gian đông kết của bê tông phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thành phần khoáng, độ mịn, hàm lượng phụ gia, thời gian lưu giữ trong kho và điều kiện bảo quản xi măng. Mỗi loại xi măng sẽ có thời gian đông kết khác nhau, vì vậy, khi thi công bê tông và vữa, việc biết chính xác thời gian bắt đầu và kết thúc đông kết là rất quan trọng để lập kế hoạch thi công hợp lý.
- Khi xi măng bắt đầu đông kết, nó mất đi tính dẻo, do đó, các hoạt động như vận chuyển, đổ khuôn và đầm chặt bê tông phải được hoàn thành trước khi xi măng này đông kết. Điều này làm nổi bật sự cần thiết của việc đảm bảo thời gian bắt đầu đông kết đủ dài để đảm bảo tiến độ thi công.
- Thời điểm kết thúc đông kết là khi xi măng đạt được cường độ cần thiết. Việc kéo dài thời gian này có thể ảnh hưởng đến tiến độ thi công, do đó, cần phải chú ý đến việc không để thời gian kết thúc đông kết quá dài.
Tại sao cần xác định thời gian đông kết của bê tông
- Hiểu rõ thời gian đông kết của bê tông là một yếu tố quan trọng để điều chỉnh bê tông đạt chất lượng tốt nhất và đảm bảo chất lượng của công trình xây dựng.
- Bê tông có đặc tính đông kết đặc biệt: Dù bề mặt và vẻ ngoài có thể đã cứng lại, nhưng bên trong, quá trình thủy hóa vẫn tiếp tục diễn ra để đạt được cường độ bê tông tối đa. Nếu không hiểu rõ điều này và sử dụng bê tông một cách không đúng cách, sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của công trình và gây ra nhiều vấn đề sau này.
- Mỗi loại bê tông trộn lại có thời gian đông kết riêng. Hơn nữa, môi trường xung quanh cũng ảnh hưởng đến hiệu suất và chất lượng của bê tông, với các điều kiện khác nhau như môi trường khô, môi trường nước bốc hơi nhanh và ngược lại.
- Nhiệt độ môi trường cũng đóng vai trò quan trọng trong thời gian đông kết của bê tông. Ở nhiệt độ bình thường khoảng từ 20 đến 30 độ C, quá trình thủy hóa của xi măng diễn ra chậm chạp. Tuy nhiên, ở nhiệt độ cao hơn 40 độ C, tốc độ thủy hóa sẽ tăng lên đáng kể.
Phương pháp xác định thời gian đông kết của bê tông
- Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6017:2015 (ISO 9597:2008) về Xi măng đã quy định phương pháp xác định thời gian đông kết của bê tông thông qua việc xác định độ dẻo tiêu chuẩn, thời gian đông kết và độ ổn định thể tích của xi măng.
- Phương pháp này có thể được áp dụng cho nhiều loại xi măng, bao gồm cả các loại xi măng thông thường và các loại xi măng kỹ thuật khác.
- Ngoài ra, tiêu chuẩn cũng cho phép sử dụng các thiết bị và phương pháp thử thay thế, nhưng điều quan trọng là chúng phải được hiệu chuẩn để đảm bảo tính chính xác so với phương pháp thử chuẩn.
Nguyên tắc thực hiện phương pháp này được mô tả như sau:
- Độ dẻo tiêu chuẩn của hồ xi măng được xác định bằng cách thử độ lún của kim tiêu chuẩn vào các hồ xi măng với các hàm lượng nước khác nhau. Lượng nước cần thiết để hồ xi măng đạt độ dẻo tiêu chuẩn được xác định dựa trên sự thay đổi của độ lún khi chúng ta thử nghiệm trên các mẫu xi măng có hàm lượng nước khác nhau.
- Thời gian đông kết của bê tông được xác định thông qua việc quan sát độ lún sâu của kim tiêu chuẩn vào hồ xi măng có độ dẻo tiêu chuẩn. Quá trình này tiếp tục cho đến khi độ lún đạt được giá trị quy định.
Xem thêm: Toàn bộ kiến thức cơ bản về bê tông xi măng
Thông qua việc nắm vững các nguyên tắc và quy trình trong tiêu chuẩn, các nhà sản xuất và nhà thầu có thể đạt được sự đồng nhất trong sản phẩm và quy trình làm việc của mình. Điều này giúp tăng cường sự tin cậy của người tiêu dùng và giảm thiểu rủi ro liên quan đến chất lượng và an toàn.